Σύμφωνα με μελέτες, η συχνότητα των προβλημάτων Ψυχικής Υγείας μεταξύ των μεταναστών, των προσφύγων, των αιτούντων άσυλο και των παράτυπων μεταναστών, κυμαίνεται μεταξύ του 7 και 17%. Μέσω της παρουσίας μας στο πεδίο, ως Terre des hommes Hellas παρατηρήσαμε ότι η κατάσταση επιδεινώθηκε κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19. Το φαινόμενο αυτό σχετίζεται καταρχήν με τις υπάρχουσες δύσκολες συνθήκες διαβίωσης στα Κέντρα Υποδοχής και Ταυτοποίησης (ΚΥΤ) και λοιπές δομές, οι οποίες επιδεινώθηκαν κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Σε αυτό το πλαίσιο, ήταν δύσκολο να επιτευχθούν τα μέτρα πρόληψης, δεδομένης της περιορισμένης πρόσβασης σε υπηρεσίες υγειονομικής περίθαλψης και σε εξετάσεις. Επιπλέον, υπήρξε μια παρατεταμένη περίοδος περιορισμών στη μετακίνηση που επηρέασε αρνητικά τα δικαιώματα, τα μέσα διαβίωσης και την ψυχική υγεία των μεταναστών. Ταυτόχρονα, η πρόσβαση σε επαγγελματίες Ψυχικής Υγείας μπορεί να είναι περιορισμένη. Ήδη πριν από την πανδημία, τα δημόσια συστήματα Ψυχικής Υγείας σε όλη την Ευρώπη ανταποκρίνονταν με δυσκολία στις ανάγκες των προσφύγων και μεταναστών. Μέσω του έργου STEP-IN, ανταποκρινόμαστε σε αυτή τη συνθήκη με τη διάδοση μεθοδολογιών ψυχοκοινωνικής υποστήριξης που βασίζονται στην ενδυνάμωση της κοινότητας.

Στόχοι του έργου

Γενικότερα, το έργο STEP-IN στοχεύει στην ενίσχυση των δεξιοτήτων των ανθρώπων χωρίς εξειδίκευση στην ψυχική υγεία και ψυχοκοινωνική υποστήριξη, πάνω στην αναγνώριση και αντιμετώπιση των αναγκών ψυχικής υγείας των προσφύγων και μεταναστών, που επιδεινώθηκαν από την πανδημία COVID-19 . Την εκπαίδευση θα λάβουν μέλη των  μεταναστευτικών και προσφυγικών κοινοτήτων καθώς και επαγγελματίες που εργάζονται με τον πληθυσμό αυτό.  Ειδικότερα στην Ελλάδα, θα εργαστούμε με νέους ευάλωτους μετανάστες 16-24 ετών,  με ευάλωτες οικογένειες μεταναστών, συμπεριλαμβανομένων μονογονεϊκών νοικοκυριών και με επαγγελματίες που εργάζονται μαζί τους.

Η μεθοδολογία Problem Management Plus (PM+)

Λαμβάνοντας υπόψη ότι οι μετανάστες και πρόσφυγες μπορεί να έχουν διαφορετικό πολιτισμικό υπόβαθρο και ποικίλες αντιλήψεις περί Ψυχικής Υγείας, οι ανθρωποκεντρικές και πολιτισμικά ευαίσθητες παρεμβάσεις κρίνονται ως οι πιο κατάλληλες για την αποτελεσματική αντιμετώπιση της  ψυχικής δυσφορίας. Ταυτόχρονα, τεκμηριωμένες προληπτικές ψυχοκοινωνικές παρεμβάσεις που είναι εφικτές (δηλαδή, πρακτικές και προσιτές), βιώσιμες και οικονομικά αποδοτικές, μπορούν να αποτελέσουν πλεονέκτημα για τα δημόσια συστήματα ψυχικής υγείας (ΨΥ), καθώς αυτές οι παρεμβάσεις μειώνουν τη δυσφορία και αυξάνουν την ευημερία των μεταναστευτικών πληθυσμών ευάλωτων σε διαταραχές ΨΥ, μειώνοντας την ανάγκη παραπομπής σε εξειδικευμένες υπηρεσίες ΨΥ, μειώνοντας έτσι την πίεση στα δημόσια συστήματα υγειονομικής περίθαλψης.

Το Problem Management Plus (PM+), αποτελεί μια σύντομη ψυχολογική παρέμβαση που βασίζεται στην ομότιμη βοήθεια (peer support) και αναπτύχθηκε από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (Π.Ο.Υ). Απευθύνεται σε ενήλικες (16+) που έχουν εκτεθεί σε αντιξοότητες και παρουσιάζουν συμπεριφορές και συμπτώματα ψυχολογικής δυσφορίας μέτριας και ήπιας έντασης. Το εργαλείο στοχεύει στην ενίσχυση της ευημερίας και της λειτουργικότητας των ατόμων, αλλά  και στην ενδυνάμωση αυτών μέσα από συγκεριμένες τεχνικές οι οποίες διδάσκονται, ώστε να μπορούν να χρησιμοποιηθούν και μελλοντικά. Μάθετε περισσότερα για την τεχνογνωσία μας στο PM+ εδώ

Δραστηριότητες

Στην Ελλάδα η παρέμβαση αυτή θα λάβει χώρα ως εξής:

1. Εκπαίδευση διευκολυντών (PM+ helpers) στη μεθοδολογία Problem Management Plus (PM+) με επίκεντρο τα μέλη της προσφυγικής κοινότητας. Με μια εθνο-ψυχοκοινωνική προσέγγιση, οι επαγγελματίες της Tdh Hellas θα προσαρμόσουν το εκπαιδευτικό υλικό PM+ στις συγκεκριμένες ανάγκες και ευαλωτότητες των υποομάδων μεταναστών.

2. Συστάσεις: Μετά την εκπαίδευση των διευκολυντών, η Tdh Hellas θα επιβλέπει και θα αξιολογεί την αποτελεσματικότητα της μεθοδολογίας PM+ ως ως προς την αντιμετώπιση των αναγκών ψυχικής υγείας των μεταναστών και προσφύγων. Με βάση αυτήν την αξιολόγηση, θα συντάξουμε συστάσεις για την επέκταση της μεθοδολογίας PM+ τόσο στις χώρες που στοχεύει η δράση όσο και σε άλλα κράτη-μέλη της ΕΕ.

3. Εκπαίδευση Εκπαιδευτών (ToT) στη μεθοδολογία Problem Management Plus (PM+), η οποία θα απευθύνεται σε επαγγελματίες που εργάζονται με αυτόν τον ευάλωτο πληθυσμό. Ως αποτέλεσμα της εκπαίδευσης αυτής, οι επαγγελματίες αυτοί θα  γίνουν Eκπαιδευτές PM+ (PM+ Trainers) και θα  μπορέσουν έτσι να εκπαιδεύουν στο μέλλον άλλους διευκολυντές ΡΜ+ (PM+ Helpers) στο πεδίο.

4. Δημιουργία Κοινότητας Πρακτικής (Community of Practice) η οποία θα φιλοξενηθεί σε μια υπάρχουσα διαδικτυακή πλατφόρμα ως τρόπος ανταλλαγής εμπειριών, παροχής περαιτέρω ευκαιριών μάθησης και διάδοσης των βέλτιστων πρακτικών σε πανευρωπαϊκό  επίπεδο .